Giới thiệu về lịch sử văn hóa ẩm thực Nhật Bản

Văn hóa ẩm thực Nhật Bản luôn chứa đựng những món ăn đặc biệt với sự hài hòa từ màu sắc đến hương vị, chất lượng món ăn và các cách phục vụ khiến mỗi thực khách luôn có những ấn tượng sâu sắc, khó cưỡng mỗi khi trải nghiệm. 

Nếu bạn là một người “sành” về ẩm  thực thì không thể bỏ cơ hội thưởng thức nền văn hóa ẩm thực đặc biệt của quốc gia này.

1.1 Lịch sử ẩm thực Nhật Bản

Lịch sử ẩm thực Nhật Bản là một đất nước với bốn mùa rõ ràng. Đặc biệt, vị trí địa lý của Nhật Bản được thiên nhiên cực kỳ ưu ái, nơi đây được bảo phủ bốn bề là biển đảo nên hải sản là một trong những nguyên liệu làm nên tên tuổi ẩm thực nổi bật của quốc gia này. Trong đó, sushi được mệnh danh là quốc thực của Nhật Bản.

Cùng xuất phát từ nền nông nghiệp lúa nước như bao quốc gia châu Á, ngoài những món ăn đặc trưng của vùng biển đảo thì văn hóa ẩm thực Nhật Bản được biết đến với những món ăn truyền thống. Trong đó, cơm được xem là thành phần chính trong bữa ăn của người dân nơi đây. 

Dù là món ăn bình dị, phổ biến nhưng những món ăn truyền thống này luôn được trang trí rất độc đáo và đầy tính nghệ thuật với màu sắc đẹp mắt, ấn tượng để tăng thêm chất lượng món ăn.

Năm 2013, tổ chức Văn hoá, Khoa học và Giáo dục Liên Hợp Quốc UNESCO đã công nhận Washoku là di sản văn hóa phi vật thể của Unesco, trong đó nổi bật là bữa cơm ngày đầu năm mới của người Nhật. 

Trong đó, Washoku là kỹ thuật, nguyên tắc ăn uống nhấn mạnh sự đa dạng và cân bằng trong văn hóa ẩm thực, sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách bền vững, theo nguyên tác tôn trọng thiên nhiên, hài hòa nhưng vẫn mang lại hương vị độc đáo và phong cách rất riêng của Nhật Bản.

1.2 Đặc điểm đặc trưng ẩm thực Nhật Bản

Nghệ thuật ẩm thực Nhật Bản có những đặc trưng riêng khiến mỗi chúng ta dễ dàng nhận ra ngay. Trong đó, những đặc điểm đặc trưng ẩm thực Nhật Bản có thể kể đến như là:

a) Đặc trưng 4 mùa làm nên ẩm thực Nhật Bản

Với một vị trí địa lý được thiên nhiên ưu đãi, các món ăn của Nhật Bản mang đậm tính đặc trưng vùng miền. Có thể cùng một món ăn, nhưng mỗi vùng miền của Nhật lại có cách chế biến khác nhau. Từ đó sẽ làm nên một hương vị riêng biệt cho từng vùng miền, địa phương và góp phần làm đa dạng nền văn hóa ẩm thực Nhật Bản.

Một trong những nguyên tắc ẩm thực của Nhật Bản là Wasoku cũng ảnh hưởng bởi yếu tố mùa vụ. Vì cân bằng văn hóa ẩm thực Wasoku cũng phải căn cứ vào mùa vụ mà lựa chọn loại thực phẩm phù hợp với sự tươi mới và ngon.

Ví dụ, bạn thường dễ thấy nhất là quýt – thực phẩm đại diện tốt nhất vào mùa đông và dưa chuột là “nữ hoàng” dành cho mùa hè. Hay hạt dẻ là món không thể thiếu vào mùa thu tới các thành phần gạo, protein hoặc những nụ non mềm từ cây dại luôn là nguyên liệu đại diện cho mùa xuân. 

Dựa vào yếu tố đặc trưng theo mùa, những món ăn của Nhật Bản cũng sẽ có cách chế biến riêng và tạo nên những ấn tượng khó phai cho mỗi thực khách khi thưởng thức. Do đó, nếu bạn có đến Nhật Bản, hãy cân nhắc vào yếu tố mùa – để lựa chọn được những món ăn ngon nhất, đặc trưng nhất để thưởng thức nhé.

b) Sự hài hòa trong chế độ ăn uống, mang lại sức khỏe tốt

Những bữa ăn Wasoku được vinh danh là di sản văn hóa của Nhật Bản với sự chú trọng về sự hài hòa trong chế biến, cân bằng dinh dưỡng trong từng món ăn và màu sắc hài hòa, ấn tượng trong từng bữa ăn.

Người Nhật Bản cực kỳ coi trong sự cân bằng dinh dưỡng và lựa chọn thự phẩm sạch để cải thiện chất lượng bữa ăn, nâng cao chất lượng sức khỏe. Do đó, trong mỗi bữa ăn, mỗi loại được phẩm đều nghiên cứu kỹ với hàm lượng dinh dưỡng, chất béo để đảm bảo lợi ích tốt nhất cho người dùng. 

Mỗi nhóm đối tượng cụ thể sẽ được thiết lập chế độ dinh dưỡng đặc biệt, lựa chọn thực phẩm phù hợp để giúp mang lại sự phát triển một cách tốt nhất. Ví dụ với những người cao tuổi thì những thực phẩm như đại nành, trà xanh, nấm… luôn là những ưu tiên lựa chọn hàng đầu để cải thiện sức khỏe và tăng cao tuổi thọ.

c) “Tam ngũ” – triết lý ẩm thực trong mọi món ăn Nhật Bản

Một trong những triết lý mà mọi đầu bếp Nhật Bản đều chú trọng là triết lý tam ngũ – đó là ngũ vị, ngũ sắc và ngũ pháp. Trong đó, ngũ vị gồm: ngọt, chua, cay, đắng, mặn; ngũ sắc gồm: trắng, vàng, đỏ, xanh, đen; và cuối cùng ngũ pháp gồm: sống, ninh, nướng, chiên, hấp.

Do đó, không quá khó để chúng ta có thể cảm nhận được hương vị thanh tao, nhẹ nhàng của từng món ăn nhưng vô cùng đẹp mắt, ấn tượng về màu sắc, trang trí.

d) Mỗi món ăn đều có một ý nghĩa riêng để chiêu đãi thực khách

Một nét đặc trưng riêng nổi bật làm nên tên tuổi của Nhật Bản là mỗi món ăn đều gắng liền với một ý nghĩa đặc biệt, và lời chúc tốt lành thường là ý nghĩa phổ biến nhất. Điều này khiến người ăn cũng cảm nhận và thưởng thức món ăn đúng nghĩa mà còn nhận về những giá trị tinh thần vô cùng lớn lao.

Ví dụ như:

• Món đậu phụ dùng để chúc sức khỏe, 
• Rượu sake dùng để trừ tà khí và kéo dài tuổi thọ
• Món tempura chúc trường thọ
• Món trứng cá tuyết nướng cầu chúc gia đình đông vui
• Món tôm lại tượng trưng cho sự trường thọ 
• Món sushi cá tráp biển lại dùng để chúc sung túc thịnh vượng
• …

e) Thực đơn phục vụ ăn uống được sắp xếp theo thứ tự

Nếu như những nền văn hóa ẩm thực khác bạn có thể thỏa sức lựa chọn theo mong muốn. Thì đối với ẩm thực Nhật Bản, để thưởng thức đúng chuẩn và trọn vị bữa ăn đặc trưng của Nhật Bản thì bạn phải thưởng thức theo trình tự các món ăn được đầu bếp, phục vụ sắp xếp theo thứ tự nhất định

f) Văn hóa trên bàn ăn tạo nên nét đặc biệt của ẩm thực Nhật Bản

Có lẽ bạn sẽ cảm nhận sâu sắc và nhận nhiều hơn những giá trị của bữa ăn là văn hóa trên bàn ăn của người Nhật. 

Trước mỗi bữa ăn, người Nhật Bản thường nói xin mời nhau - itadakimasu như một lời cảm ơn đến những người chuẩn bị bữa ăn đó. Sau khi dùng bữa xong họ lại nói câu cảm ơn vì bữa ăn ngon - gochiso sama deshita. Khi rót rươu sake sẽ rót cho người khác và chỉ rót cho chính mình khi đã dốc cạn chai.

Người Nhật thường sử dụng những bát, đĩa, muỗng nhỏ xinh khi ăn. Nếu bạn muốn sử dụng các loại nước chấm thì nên múc vào một bát nhỏ riêng và nhúng đồ ăn, không trực tiếp đổ lên chúng. Khi ăn canh có thể nâng bát lên miệng để húp trực tiếp, nhưng không được vừa cầm đũa vừa bưng bát để ăn. Bỏ đũa xuống trước khi bưng bát lên.

Không chỉ nổi tiếng với quốc thực Sushi, ẩm thực Nhật Bản còn được nhiều người biết đến với những món ăn mang nhiều đặc trưng truyền thống và hiện đại. Sau đây chúng tôi xin gợi ý đến bạn top 5 món ăn đặc biệt bạn không nên bỏ qua nếu nhắc đến ẩm thực Nhật Bản.

2.1 Sushi - quốc thực Nhật Bản

Có lẽ nhắc tới ẩm thực Nhật Bản thì sushi là một món ăn đầu tiên mà bất kỳ ai trong chúng ta đều nghĩ ngay tới. Sushi Nhật Bản còn nổi tiếng trên toàn thế giới và trở thành biểu tượng cho ẩm thực Nhật Bản.

Được biết đến là món ăn truyền thống của người Nhật, Sushi được làm từ cơm trộn giấm kết hợp với các loại thịt, cá, hải sản và rau củ quả tươi với màu sắc đẹp mắt, hương vị thơm ngon, dinh dưỡng đầy đủ luôn luôn thu hút mọi người thử nhiều lần và nghiện đến khó cưỡng nỗi mỗi khi nhắc đến món Nhật.

2.2 Sashimi

Sashimi là món khai vị trong bữa ăn trang trọng ở Nhật. Đây là món ăn được xem là tinh tế của văn hóa ẩm thực Nhật Bản với sự trang trí cầu kỳ nhưng vô cùng tinh xảo, và cực kỳ ngon, hấp dẫn người dùng.

Sashimi là gì là tên gọi chung cho những món ăn được chế biến với thành phần chính là các loại hải sản tươi sống. Đặc biệt là cá rất có lợi cho sức khỏe người ăn, giúp thông minh, mắt sáng… Sashimi thường ăn kèm với cơm và một chén súp Mis

2.3 Tempura

Nếu như sushi là cơm trộn giấm cuộn, sashimi là hải sản tươi sống thì Tempura là những món ăn với các loại hải sản, rau, củ tẩm bột mì rán ngập trong dầu. Tempura là món ăn nổi tiếng thứ 2 sau Sushi tại Nhật Bản, điểm khác biệt của món ăn này là bột rán, dầu và nước chấm kèm gia vị cùng với sự trang trí đẹp mắt.

2.4 Wasaghi

Wagashi là tên gọi chung của các món bánh truyền thống của Nhật Bản từ lâu đời, được làm từ bột nếp, nhân đậu và hoa quả, được tạo hình vô cùng đẹp mắt, tinh tế. Wagashi được dùng nhiều nhất trong các tiệc trà đạo của người Nhật, Wagashi tượng trưng cho biểu tượng của sự hiếu khách, mang đậm tính nghệ thuật trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản qua từng tạo hình.

2.5 Lẩu shabu-shabu

Shabu-shabu là một món lẩu nabemono Nhật Bản gồm thịt và rau thái lát mỏng luộc trong nước và ăn kèm với nước chấm. Món này được sử dụng như là món ăn chính trong mỗi bữa ăn. 

Nếu bạn là tín đồ của lẫu thì không thể bỏ qua món lẫu Shabu-shabu Nhật Bản bằng cách nhấn một lát thịt mỏng hoặc một miếng rau trong nồi nước sôi hoặc dashi (nước dùng) được làm bằng konbu (tảo bẹ) và khuấy nó lên và thưởng thức cùng các nước chấm đi kèm.

Báo Tin Nhanh xin gợi ý đến bạn top những địa điểm ăn uống các món ăn Nhật Bản nổi bật tại tphcm. Nếu bạn là tín đồ của món Nhật thì tham khảo và bỏ túi ngay những địa chỉ dưới đây nhé.

Các bạn tham khảo các địa chỉ nhà hàng Nhật Bản tại TPHCM nhé.!

3.1 Nhà Hàng Sushi Rei

Nếu bạn muốn thưởng thức ĐÚNG hương vị Sushi chính tông đúng chuẩn Nhật thì không thể bỏ qua nhà hàng Sushi Rei. Đây là một trong những nhà hàng nổi bật và được nhiều người lựa chọn của những tín đồ Sushi với những món ăn mang đậm tinh hoa ẩm thực Nhật Bản.

>> Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: Số 10 – E1, Nguyễn Thị Minh Khai, Q.1, TP. HCM
• Thời gian: 17:30 – 23:00

3.2 Nhà hàng Sorae Sushi Sake & Lounge

Toạ lạc tại tầng 24 và 25 của tòa nhà văn phòng AB (76 Lê Lai, Quận 1), Sorae là một trong những nhà hàng Nhật Bản với phong cách ẩm thực sành điệu bậc nhất và là điểm ăn uống của bất kỳ tín đồ món ăn Nhật đúng hương vị. Đến với Sorae bạn sẽ thưởng thức được món ăn Sashimi trứ danh và nhiều món ăn Nhật khác nổi bật không kém tại Sài Gòn.

>> Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: Tầng 24 – 25, AB Tower, 76A Lê Lai, Quận 1, TP. HCM
• Hotline 093 868 76 89 & (028) 38 272 372

3.3 Nhà hàng Pachi Pachi

Đến với Pachi Pachi bạn sẽ được thưởng thức những món ăn liên quan đến các loại thịt bò nướng, các loại cá, hải sản, thịt gà, cá sấu, đà điểu và các loại lòng gà, lòng bò nướng,... kèm với những loại nước sốt đặc trưng của Nhật Bản như là Teriyaki, nước sốt BBQ, nước sốt cay nồng, nước sốt ngọt nhẹ…

>> Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: 52 Mạc Đĩnh Chi, Phường Đa Kao, Quận 1, TP. HCM
• Hotline: (028) 62 959 294 & 0908 252 721

3.4 Nhà hàng Sushi TEI

Nhà hàng Sushi Tei – thương hiệu đã có mặt tại 9 quốc gia với hơn 80 nhà hàng trên khắp thế giới mang trọn vẹn công thức mang hương vị Nhật Bản với nguyên liệu nhập khẩu 100% đảm bảo làm hài lòng mọi thực khách. Các món ăn được chế biến theo mùa phục vụ mọi nhu cầu của khách hàng từ ăn trưa đến buffet…

>> Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: 200A Lý Tự Trọng, Quận 1, TP. HCM, 26 Cao Thắng, Quận 3, TP. HCM
• Hotline: (028) 6284 1188 & (028) 6673 0088

3.5 Nhà hàng Aka House

Nhà hàng Aka House nổi bật trong việc phục vụ buffet kết hợp gọi món nướng Nhật Bản tại Quận 7 và nhiều quận huyện khác tại tphcm với thực đơn cực kỳ da dạng, mang đến nhiều trải nghiệm theo phong cách Yakiniku truyền thống Nhật Bản. Nếu bạn là tín đồ BBQ mà muốn ăn buffet thì đây là một sự lựa chọn hoàn hảo.

>> Thông tin liên hệ:

• Số 384 Nguyễn Thị Thập, P. Tân Quy, Q. 7, TP. HCM
• Số 100-102 Đồng Đen, P.13, Tân Bình, TP. HCM
• Tầng 6, TTTM Vạn Hạnh Mall, 11 Sư Vạn Hạnh, P.12, Quận 10, TP. HCM
• Hotline: 02873 012 682 & (028)73 057 386 & (028)73 006 682

3.6 Nhà hàng Sushi World

Sushi World là một trong những nhà hàng Nhật ngon Sài Gòn rất được lòng các tín đồ ẩm thực. Đặc trưng nổi bật là những món sushi và sashimi ngon lành, tươi mát từ những nguyên liệu sạch được tuyển chọn kỹ lưỡng. 

>> Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: 15E Lê Thánh Tôn, Bến Nghé, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 0838 235 089

3.7 Nhà hàng Haru Sushi

Haru Sushi cũng là một trong những điểm đến yêu thích của các tín đồ món Nhật với mức giá khá rẻ, chất lượng cực kỳ tốt. Những món ăn đặc trưng văn hóa Ẩm thực tại nhà hàng gồm những món sushi, sashimi nổi tiếng cùng với một thực đơn phong phú các món ăn khác của xứ sở hoa anh đào như: sashimi, tuna salad,...

>> Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: 371 Đ. Nguyễn Tri Phương, Phường 5, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 091 908 77 79

3.8 Nhà hàng Buffet Uchi Sushi

Mang phong cách đậm chất gia đình – Nhà hàng Uchi Sushi mang đến cho bạn một không gian rất ấm cúng và sạch sẽ. Đồ ăn ngon và phục vụ cũng rất nhanh chóng. Tại đây bạn có thể thưởng thức các món ăn Sushi, Teriyaki chicken don, Combo cá thu đao Nhật, Okonomiyaki, Yaki Udon, 6 loại nigiri…

>> Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: 14 Số 45, Phường 6, Quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 028 3940 9593

3.9 Nhà hàng Lá Phong

Nhà hàng lá phong là một trong những nhà hàng Nhật Bản lâu đời ở Sài Gòn có đầy đủ những món ăn mang đậm văn hóa Nhật. Ngon nhất phải kể đến là sushi, sashimi… Chất lượng món ăn ngon, phục vụ tốt, giá cả lại hợp lý. Đây là một trong những sự lựa chọn cho nhiều người.

>> Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: 9 Trần Cao Vân, Đa Kao, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 028 3824 7882

3.10 Sushi Kappo Kiyota

Hương vị sushi tại Kappo Kiyota sẽ giúp bạn cảm nhận được những nét khác biệt đặc trưng khác biệt. Các món ăn nơi đây mang đậm nét truyền thống người Nhật, được thưởng thức trong những không gian tinh tế hài hòa và nhẹ nhàng nhất.

>> Các bạn xem thêm các món ăn ẩm thực miền nam

>> Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: 14 Phạm Viết Chánh, Phường 19, Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 090 882 07 93